IV
კლასი
საფეხურებრივი სტანდარტის შედეგები და მათი
შეფასების ინდიკატორები
მიმართულება:
ზეპირმეტყველება
|
|
სტანდარტის შედეგები
|
IV კლასის შეფასების ინდიკატორები
|
ქართ.დაწყ.(I).1. მოსწავლემ უნდა შეძლოს სათანადო სამეტყველო
ქცევის გამოვლენა ნაცნობ საკომუნიკაციო სიტუაციაში.
|
მოსწავლე:
Ø კორექტულად,
ეტიკეტის დაცვით გამოთქვამს საკუთარ მოსაზრებას დისკუსიის, აზრთა გაცვლა-გამოცვლის დროს;
Ø ყურადღებით ისმენს სხვათა
მოსაზრებებს, არ აწყვეტინებს მოსაუბრეს ლაპარაკს.
|
ქართ.დაწყ.(I).2. მოსწავლემ უნდა
შეძლოს სტანდარტით
განსაზღვრული სხვადასხვა ტიპის ტექსტების მოსმენა, გაგება-გააზრება და გადმოცემა.
|
მოსწავლე:
Ø ამოიცნობს და განარჩევს სასაუბრო ტექსტების სახეებს
(აღწერას,
თხრობას,
დიალოგს...);
Ø ამოიცნობს ტექსტში
მოცემულ კონკრეტულ ინფორმაციას;
Ø ახარისხებს
ტექსტში მოცემულ ინფორმაციას კონკრეტული ნიშან-თვისებების მიხედვით;
Ø ამოიცნობს
ტექსტის სხვადასხვა მონაკვეთში ექსპლიციტურად მოცემულ სხვადასხვა ინფორმაციას, მათ
შორის არსებულ ლოგიკურ (მიზეზშედეგობრივ, ოპოზიციურ, სხვ.) კავშირებს;
Ø მსჯელობს მხატვრულ ნაწარმოებში ასახულ ამბავსა და პერსონაჟებზე;
Ø თანამიმდევრულობის დაცვით
გადმოსცემს ტექსტების შინაარსს (ვრცლად და/ან მოკლედ);
Ø მიჰყვება მხატვრული ნაწარმოების სიუჟეტურ ხაზს და თანამიმდევრულად გადმოსცემს ფაქტებსა და მოვლენებს;
Ø გადმოსცემს
არამხატვრული ტექსტების შინარსს ლოგიკური ხაზის დაცვით;
Ø შინაარსის გადმოცემისას ერთმანეთს ანაცვლებს თხრობასა
და აღწერას.
|
ქართ.დაწყ.(I).3. მოსწავლემ უნდა შეძლოს პირადი დამოკიდებულების გამოხატვა ტექსტის თემის,
მასში განხილული საკითხების მიმართ; მხატვრული ნაწარმოების პერსონაჟ(ებ)ის,
მისი/მათი ქცევის შეფასება და საკუთარი თვალსაზრისის ახსნა.
|
მოსწავლე
Ø ნაწარმოებში ასახულ ამბავსა და პერსონაჟებზე აზრის გამოთქმისას/მსჯელობისას ცდილობს მისთვის საინტერესო და მნიშვნელოვანი ასპექტის გამოკვეთას;
Ø ასახელებს მოსმენილი ტექსტიდან ესთეტიკურად ღირებულ ადგილებს;
Ø აფასებს გმირის საქციელს და განმარტავს თავის დამოკიდებულებას;
Ø უკავშირებს პერსონაჟის მოქმედებას პირად ცხოვრებისეულ გამოცდილებას და იხსენებს მსგავს სიტუაციებს;
Ø მონაწილეობს მხატვრული ნაწარმოების შესახებ გამართულ დისკუსიაში;
Ø მონაწილეობს საბავშვო სპექტაკლის ან ზღაპრის განხილვაში;
Ø გამოხატავს საკუთარ ემოციებს/განცდებს და ცდილობს მათ ახსნას
(„გამიკვირდა იმიტომ, რომ...“, „აღვშფოთდი იმიტომ,
რომ...“).
|
ქართ.დაწყ.(I).4. მოსწავლემ უნდა შეძლოს
ნაცნობი ლექსიკისა და ენობრივ-სინტაქსური კონსტრუქციების სათანადოდ გამოყენება; მართლმეტყველებისა და სამეტყველო ეტიკეტის
საბაზისო ნორმების დაცვა.
|
მოსწავლე:
Ø განასხვავებს არაფორმალური გარემოს (მაგ., შინაური გარემოს) სასაუბრო სტილსა და ოფიციალური გარემოს (მაგ., სასკოლო საქმიანი სიტუაციის) ენას, ადეკვატურად იყენებს მათ საკომუნიკაციო მიზნისა
და სიტუაციის შესაბამისად;
Ø განასხვავებს პირდაპირ და ირიბ ნათქვამს და დანიშნულებისამებრ იყენებს მათ (მაგ.
ტექსტის შინაარსის გადმოცემისას);
Ø ყოფითი სიტუაციების აღწერისას სათანადოდ რთავს მეტყველებაში სპეციფიკურ ლექსიკას;
Ø თხრობისას იყენებს ავტორისეულ ლექსიკას;
Ø მასწავლებლის მიერ მითითებული ნიმუშების მიხედვით შემოქმედებითად იყენებს სიტყვათა სემანტიკურ კავშირებს
(სინონიმებს,
ანტონიმებს...);
Ø სათანადო კონტექსტებში სწორად ჩაანაცვლებს სახელებს
(არსებითს,
ზედსართავს,
რიცხვითს)
ნაცვალსახელებით (ეს, ის,
ასეთი,
ამდენი...)
და მარტივი ზმნიზედებით
(აქ,
იქ,
მაშინ,
ამიტომ...);
Ø კონტექსტის მიხედვით სწორად იყენებს ზმნის გრამატიკული დროის ფორმებს
(მაგ.,
შარშან დავისვენეთ
- გაისად დავისვენებთ და ა. შ.);
Ø მეტყველებისას იცავს ბრუნვისა და პირის ნიშნებთან დაკავშირებულ მართლმეტყველების წესებს
(მაგ.
ვვარჯიშობ,
ვუთხარი,
თბილისს,
ქათამმა,
კარგად ვარ და ა.
შ.);
Ø სწორად უთანხმებს ზმნას არსებით სახელებსა და ნაცვალსახელებს პირისა და რიცხვის მიხედვით;
Ø სწორად ათანხმებს მსაზღვრელ-საზღვრულს;
Ø მეტყველებს მკაფიოდ
და გარკვევით;
Ø იყენებს ინტონაციას სასვენი ნიშნების ფუნქციით.
|
ქართ.დაწყ.(I).5. მოსწავლემ უნდა შეძლოს
ზეპირმეტყველების ნაცნობი სტრატეგიების გამოყენება მიზნის შესაბამისად.
|
მოსწავლე:
Ø საკომუნიკაციო მიზნის შესაბამისად იყენებს
ნიმუშებს, საყრდენებს;
Ø ადგენს მარტივი სახის მოკლე ჩანაწერებს
დისკუსიების დროს (ჩაინიშნავს მნიშვნელოვან სიტყვას/სიტყვებს სხვათა და/ან საკუთარ
მოსაზრებას, კონკრეტულ საკითხს და სხვ.).
|
დავალებათა / აქტივობათა
ნიმუშები:
Ø ილუსტრაციების მიხედვით
პერსონაჟთა გახმოვანება შესაბამისი ტემბრით, ინტონაციით, ჟესტებისა და მიმიკის გამოყენებით;
Ø როლური თამაშის ორგანიზება, იმპროვიზაციის გათამაშება;
Ø
მინიდისკუსია მხატვრული ნაწარმოების შესახებ;
Ø
ინტერაქცია (კითხვა-პასუხი) ნაცნობი ნაწარმოების შესახებ;
Ø
საბავშვო სპექტაკლის, ფილმის, მულტფილმის განხილვა;
Ø
ინტერვიუს გათამაშება ავტორთან/პერსონაჟთან (შეკითხვების დასმა ნაწარმოების
„ავტორის“ და/ან „პერსონაჟის“ მიმართ, რომლის როლსაც ერთ-ერთი მოსწავლე „მოირგებს“,
დანარჩენი მოსწავლეები მას უსვამენ შეკითხვებს ტექსტის შესახებ);
Ø
”სიტყვობანა” - სახალისო თამაში ლექსიკური ერთეულებით (მაგ., შეთავაზებული
სიტყვის სინონიმების და/ან ანტონიმების რიგრიგობით დასახელება);
Ø
ლექსიკური რუკის შევსება;
Ø
ნაცნობი მხატვრული ტექსტის შინაარსის გადმოცემა მთხრობელის ჩანაცვლების გზით
(მაგ., როგორ მოყვებოდა ნაცარქექიასთან შეხვედრის ამბავს დევი);
Ø
შინაარსის გადმოცემა: დეტალური თხრობა, მოკლე შინაარსის თხრობა, გამოკრებილი
თხრობა (ტექსტის ცალკეული ეპიზოდის შინაარსის გადმოცემა);
Ø
კონკურსი გამომსახველობით კითხვაში
Ø
და სხვა.
|
მიმართულება: კითხვა
|
|
სტანდარტის შედეგი
|
IV კლასის შეფასების
ინდიკატორები
|
ქართ.დაწყ.(I).6. მოსწავლემ უნდა შეძლოს გაწაფულად
კითხვა.
|
მოსწავლე:
Ø გაბმულად (შეფერხებების
გარეშე), სათანადო ტემპითა და შესაბამისი ინტონაციით
ხმამაღლა კითხულობს ნაცნობ და უცნობ ტექსტებს/ტექსტების მონაკვეთებს;
Ø ხმამაღლა კითხულობს კლასის წინაშე სასურველ / შერჩეულ ნაწყვეტს ნაცნობი ტექსტიდან და ინტონაციით გამოხატავს ტექსტში ასახულ ემოციებს.
|
ქართ.დაწყ.(I).7. მოსწავლემ
უნდა შეძლოს სტანდარტით განსაზღვრული სხვადასხვა ტიპის ტექსტების წაკითხვა და
გაგება-გააზრება; ტექსტში ვერბალური და არავერბალური ფორმით მოწოდებული
ინფორმაციის (მაგ., ილუსტრაციისა და ტექსტის) ურთიერთადაკავშირება.
|
მოსწავლე:
Ø ამოიცნობს ნაწარმოების თემას, დედააზრს (მთავარ იდეას);
Ø საკუთარი სიტყვებით გადმოსცემს ტექსტის მოკლე შინაარსს;
Ø გამოყოფს ტექსტის მთავარ საკითხს, ცალკეული მონაკვეთის
არსებით ინფორმაციას;
Ø მოიძიებს კონკრეტულ ინფორმაციას (მაგ., მოვლენათა,
მოქმედებათა დროსა და ადგილს);
Ø აკავშირებს ერთმანეთთან ექსპლიციტურად მოცემულ ფაქტებს,
მოვლენებს, მოქმედებებს და გამოაქვს სათანადო დასკვნები;
Ø ამოიცნობს ტექსტში გადმოცემულ მოვლენებს, ფაქტებს, მოქმედებებს შორის არსებულ ქრონოლოგიურ და ლოგიკურ (მიზეზშედეგობრივ, ოპოზიციურ, პირობით, დათმობით
და სხვა) კავშირებს;
Ø აჯგუფებს ინფორმაციას კონკრეტული ნიშნით (მსგავსება-განსხვავების,
მზარდი-კლებადი ხარისხისა და ა.შ. მიხედვით);
Ø ასახელებს მხატვრული
ნაწარმოების მოქმედ პირებს, განსაზღვრავს ხედვის კუთხეს (ვისი თვალით არის აღქმული მოვლენები);
Ø განარჩევს ერთმანეთისგან ფაქტსა და სურვილს/ოცნებას;
Ø გამოყოფს მხატვრულ ტექსტში სიუჟეტის
განვითარების ეტაპებს (დასაწყისს, ამბის შუა ნაწილს, დასასრულს);
Ø აანალიზებს ცალკეულ რეპლიკას - ვის ეკუთვნის, ვინ
არის ადრესატი, რა არის რეპლიკის მიზანი (მაგ., რჩევის მიცემა, ინფორმირება, ახსნა, საყვედურის გამოთქმა, შენიშვნის მიცემა, საკუთარი დამოკიდებულების გამოხატვა და სხვა);
Ø განარჩევს ტექსტში ავტორისა და პერსონაჟების სიტყვებს,
დიალოგსა და მონოლოგს;
Ø აკვირდება პერსონაჟთა ქცევას, მოქმედებას, თვისებებს
და დაკვირვების საფუძველზე გამოაქვს სათანადო დასკვნა მათი აზრების, განზრახვების,
განცდების შესახებ;
Ø საუბრობს სათაურისა და ტექსტის აზრობრივ/ შინაარსობრივ ურთიერთკავშირზე;
Ø ამოიცნობს საბავშვო, შემეცნებით (შემეცნებით-გასართობ), მუსიკალურ, სპორტულ და
საინფორმაციო გადაცემებს სპეციფიკური ნიშნების (მუსიკალური ქუდის, ლოგოს, დასაწყისისა
და ა.შ.) მიხედვით.
|
ქართ.დაწყ.I.8. მოსწავლემ
უნდა შეძლოს მცირე ზომის მხატვრული ტექსტების ინტერპრეტირება ვერბალური და არავერბალური
გზით; ვერბალური ინფორმაციის ვიზუალურად გარდაქმნა და/ან პირიქით.
|
მოსწავლე:
Ø განავრცობს მოკლედ გადმოცემულ ამბავს;
Ø ასახელებს სათაურის ალტერნატიულ ვარიანტებს;
Ø გადმოსცემს ნაწარმოებში ასახულ ამბავს ერთ-ერთი პერსონაჟის
პირით;
Ø თავისი შეხედულებისამებრ ინტერპრეტაციას უკეთებს მხატვრულ
ტექსტს (სათაურის, დასასრულის შეცვლა, გაგრძელება, სიუჟეტის ელემენტების ცვლილება
და ა.შ.);
Ø საბავშვო სპექტაკლისათვის ამზადებს და წარმოადგენს
მასწავლებლის მითითებით ან საკუთარი სურვილით შერჩეულ როლს;
Ø საბავშვო სპექტაკლისათვის შეარჩევს (თვითონ ხატავს
ან მოიძიებს) როლის შესაბამის ვიზუალურ მასალას (კოსტუმს, ნიღაბს, სხვ.);
Ø როლის (მოლაპარაკე ცხოველების,
უსულო საგნების) განსასახიერებლად ადეკვატურად იყენებს დამხმარე საშუალებებს (ჟესტს,
მიმიკას, დამახასიათებელ მოძრაობას, გარკვეულ არტიკულაციას; მოხერხებულობის, ტყუილის
თუ სხვა თვისებებისა და გრძნობების გამომხატველ მინიშნებებს);
Ø წარმოადგენს მიმიკურ მიზანსცენებს
წაკითხული ტექსტის
ცალკეული ეპიზოდის / ეპიზოდების საფუძველზე (თანაკლასელთა ჯგუფთან ერთად);
Ø ილუსტრაციებზე, სათაურზე დაყრდნობით გამოთქვამს ვარაუდს
ტექსტის შინაარსის შესახებ.
|
ქართ.დაწყ.(I).9. მოსწავლემ
უნდა შეძლოს წაკითხული ტექსტის მიმართ პირადი
დამოკიდებულების გამოხატვა და ახსნა; ტექსტის თემის და/ან მასში განხილული
კონკრეტული საკითხების შეფასება.
|
მოსწავლე:
Ø ავლენს მხატვრული ტექსტების ესთეტიკური და ეთიკური
შეფასების სურვილს;
Ø აკავშირებს ტექსტში მოცემულ ინფორმაციას საკუთარ გამოცდილებასთან,
გამოკვეთს მათ შორის არსებულ მსგავსება-განსხვავებას, გამოაქვს სათანადო დასკვნა;
Ø საკუთარი შეხედულების/შეფასების დასასაბუთებლად იყენებს
შესაბამის ადგილებს წაკითხული ტექსტიდან ან მაგალითებს პირადი გამოცდილებიდან.
Ø ასახელებს საყვარელ წიგნს, ტექსტს / მხატვრულ ნაწარმოებს,
ავტორს, პერსონაჟს და ხსნის თავის არჩევანს;
Ø მიუთითებს, რით დაინტერესდა
/ რა მოეწონა ტექსტში (ინფორმაცია, ამბავი, პერსონაჟის საქციელი, ბუნების აღწერა,
დიალოგები თუ სხვა);
Ø მონაწილეობს წაკითხულის შესახებ გამართულ დისკუსიებში; საკუთარი
შეხედულების დასასაბუთებლად იყენებს შესაბამის ადგილებს წაკითხული ტექსტიდან ან მაგალითებს
პირადი გამოცდილებიდან.
|
ქართ.დაწყ.(I).10. მოსწავლემ
უნდა შეძლოს სტანდარტით განსაზღვრული სხვადასხვა
ტიპის ტექსტების მაორგანიზებელი ელემენტების, სტრუქტურული და კომპოზიციური მახასიათებლების ამოცნობა.
|
მოსწავლე:
Ø ახასიათებს სხვადასხვა სახის ტექსტს სტრუქტურული
მახასიათებლების მიხედვით (მაგ., ღია ბარათს დასაწყისში აქვს მიმართვის ფორმა, მას მოსდევს ძირითადი ტექსტი, ბოლოს კი არის ხელმოწერა; კულინარიული რეცეპტი შედგება სათაურისა და ორი ძირითადი ნაწილისაგან: ინგრედიენტთა ჩამონათვალი და დამზადების წესი; დარგობრივ-შემეცნებით ტექსტს აქვს სათაური, ახლავს
ილუსტრაციები წარწერებით და აბზაცებად დაყოფილი ტექსტი და ა.შ.);
Ø ადეკვატურად იყენებს საბავშვო
წიგნში გამოყენებულ პირობით ნიშნებს (ლოგოს, რუბრიკას, სქემას), ილუსტრაციებს, დამხმარე
ცხრილებსა და მარტივ დიაგრამებს.
|
ქართ.დაწყ.(I).11. მოსწავლემ
უნდა შეძლოს სტანდარტით განსაზღვრული სხვადასხვა
ტიპის ტექსტების ლექსიკურ და
სემანტიკურ მხარეზე, ენობრივ ფორმებზე დაკვირვება.
|
მოსწავლე:
Ø მხატვრულ ტექსტებში აკვირდება მწერლის ენას, ლექსიკურ და სემანტიკურ მხარეს
(სინონიმებს, ანტონიმებს, ფრაზეოლოგიზმებს და ა.შ.), ზოგიერთ მხატვრულ ხერხს (ეპითეტს,
შედარებას);
Ø დამოუკიდებლად პოულობს ტექსტში სიტყვებსა და გამოთქმებს,
რომლებსაც ავტორი იყენებს პერსონაჟების, ფაქტებისა და მოვლენების აღსაწერად;
Ø ამოიცნობს და ასახელებს მოქმედების აღმნიშვნელ სიტყვებს,
რომელთა საშუალებით აბზაცში / ტექსტის ცალკეულ ეპიზოდში / ტექსტში გადმოცემულია მოვლენათა თანამიმდევრობა (მაგ.
ჯერ დახატა, მერე გაუგზავნა მეგობარს; ჯერ წავიდა, შემდეგ იყიდა, ბოლოს კი შეჭამა...);
Ø ამოიცნობს და ასახელებს საგნისა
(მაგ., წითელი ფანქარი; კარგი ამინდი, მაღალი სახლი) და მოქმედების (ლამაზად
წერს) დამახასიათებელ ნიშნებს;
Ø ამოიცნობს მარტივი აღწერითი
ტექსტის ძირითად ენობრივ მახასიათებლებს, მაგ., შედგენილი შემასმენლის აქტიურად გამოყენებას
(ეს კალამია, ის რვეულია, ეს კი ჩემი ჩანთაა), აღსაწერი საგნის / ობიექტის აღმნიშვნელი
სიტყვის ჩანაცვლებას ნაცვალსახელით ან ზმნიზედით (თბილისი საქართველოს დედაქალაქია;
ის დააარსა ვახტანგ გორგასალმა. შარშან თბილისში ვიყავი. იქ
ბევრი ლამაზი
სახლი ვნახე) და ა.შ.;
Ø ამოიცნობს და ასახელებს ძირითად
სინტაქსურ მიმართებებს, მაგ., შეთანხმებას სახელებს შორის ბრუნვაში (მაგ., ორმა მეგობარმა,
ლამაზი სახლი);
Ø ამოიცნობს და ასახელებს ქონა-ყოლის
აღმნიშვნელ ზმნებს, ამჩნევს მათი წარმოების თავისებურებებს (დედა მყავს, რვეული მაქვს).
|
ქართ.დაწყ.(I).12. მოსწავლემ უნდა
შეძლოს კითხვის ნაცნობი სტრატეგიების გამოყენება მიზნის შესაბამისად.
|
მოსწავლე:
Ø ამოიცნობს უცნობი სიტყვების / გამოთქმების მნიშვნელობას
ნაცნობი ელემენტების (ილუსტრაციების, ნაცნობი ფუძის, კონტექსტისა და სხვ.) დახმარებით;
Ø ტექსტის უკეთ გააზრების მიზნით სვამს კითხვებს წაკითხულთან
დაკავშირებით;
Ø ილუსტრაციებზე, სათაურზე დაყრდნობით გამოთქვამს ვარაუდს
ტექსტის შინაარსის შესახებ;
Ø აკვირდება ტექსტში მოცემულ ინფორმაციას, უკავშირებს
მას წინარე ცოდნას და ამის საფუძველზე გამოაქვს
დასკვნა;
Ø დასმულ კითხვებზე პასუხის გაცემის შემდეგ აზუსტებს,
რამდენად დარწმუნებულია პასუხის სისწორეში („დარწმუნებული ვარ“, „თითქმის დარწმუნებული
ვარ“, „არა ვარ დარწმუნებული“);
Ø უბრუნდება ტექსტის შესაბამის/სათანადო მონაკვეთს იმ
საკითხების დასაზუსტებლად, რაშიც არ არის დარწმუნებული;
Ø აცნობიერებს სხვადასხვა ხერხს, რომლებიც ტექსტის გაგებას
უწყობს ხელს (ტექსტში გადმოცემული ამბების წარმოსახვაში გაცოცხლება, ტექსტში გადმოცემული
ამბის ინსცენირება, ტექსტის ცალკეული მონაკვეთის საკუთარი სიტყვებით გადმოცემა და სხვ.);
Ø ადეკვატურად იყენებს საბავშვო წიგნში გამოყენებულ
პირობით ნიშნებს (ლოგოს, რუბრიკას, სქემას), ილუსტრაციებს, დამხმარე ცხრილებსა და
მარტივ დიაგრამებს.
|
დავალებათა /
აქტივობათა ნიმუშები:
Ø ელექტრონული პროგრამის გამოყენებით მარტივი ცნების
რუკის შედგენა/შევსება;
Ø ინფორმაციის კონკრეტული ნიშნის (მსგავსება-განსხვავების,
მზარდი-კლებადი ხარისხისა და ა.შ.) მიხედვით დაჯგუფება;
Ø ტექსტში არსებითი ინფორმაციის გამოკვეთა;
Ø ავტორის მიზნის ამოცნობა;
Ø პრაგმატული ტექსტის დანიშნულების განსაზღვრა;
Ø საკლასო ბიბლიოთეკის შექმნა და წიგნების მიმოხილვა;
Ø პერსონაჟთა დამახასიათებელი ადგილების (სიტყვები,
ფრაზები, ეპიზოდები) მოძიება და გრაფიკულ სქემებში ორგანიზება;
Ø პერსონაჟთა ურთიერთდამოკიდებულებების შესახებ აზრობრივი
რუკების შექმნა-გამოყენება;
Ø სათაურის ალტერნატიული ვარიანტების დასახელება;
Ø წიგნის/ნაწარმოების პრეზენტაციები (წაკითხული ნაწარმოების
შესახებ შთაბეჭდილების გაზიარება თანაკლასელებისათვის, თუ რატომ უნდა წაიკითხონ ესა
თუ ის ნაწარმოები);
Ø მინიდისკუსია წაკითხული ნაწარმოების შესახებ;
Ø მხატვრული
ნაწარმოების დასასრულის შეცვლა;
Ø ტექსტის დაყოფა კომპოზიციური და სტრუქტურული მახასიათებლების
მიხედვით;
Ø აბზაცებში საყრდენი სიტყვის ან წინადადების მოძიება
და აბზაცების დასათაურება;
Ø ნაცნობი და უცნობი ლექსიკის აქტივაცია - მათი გამოყენებით
ახალი წინადადებების შექმნა;
Ø სიტყვების დაჯგუფება კითხვების საშუალებით;
Ø სინონიმებისა და ანტონიმების დაჯგუფება;
Ø სიტყვებისაგან / ფრაზებისგან წინადადებების აგება;
Ø საყვარელი ნაწარმოებებისგან (საკუთარი ან ნასწავლი/წაკითხული
ლექსები, გამონათქვამები, ციტატები, ანდაზები, გამოცანები, და ა.შ.) პატარა ჟურნალის ან წიგნის შექმნა;
Ø ტექსტის მარკირება მასწავლებლის მიერ მითითებული ინსტრუქციის
მიხედვით;
Ø ტექსტის შინაარსის გეგმის შედგენა;
Ø საძიებო ელექტრონული სისტემების გამოყენება
Ø და სხვა.
|
მიმართულება:
წერა
|
|
სტანდარტის
შედეგები
|
IV კლასის შეფასების
ინდიკატორები
|
ქართ.დაწყ.(I).13.
მოსწავლემ
უნდა შეძლოს სტანდარტით განსაზღვრული სხვადასხვა ტიპის მცირე ზომის მარტივი ტექსტების
შექმნა ნაცნობ თემატიკაზე.
|
მოსწავლე:
Ø ადგენს მარტივ
პრაგმატულ ტექსტებს (წერილს, შეკითხვებს ინტერვიუსთვის);
Ø ადგენს მარტივ დარგობრივ/ინფორმაციულ ტექსტებს, მიზნის
შესაბამისად წარმოადგენს სათანადო ინფორმაციას;
Ø ადგენს მცირე ზომის ტექსტებს ცხოვრებისეული და/ან ლიტერატურული გამოცდილების
საფუძველზე, თანამიმდევრულად გადმოსცემს ფაქტებსა და მოვლენებს;
Ø ადგენს აღწერით
ტექსტებს, ცდილობს მნიშვნელოვანი დეტალების
წარმოჩენას;
Ø გამოხატავს
საკუთარ მოსაზრებას/დამოკიდებულებას, ცდილობს მის ახსნას.
|
ქართ.დაწყ.(I).14.
მოსწავლემ
უნდა შეძლოს ნაცნობი ლექსიკის, ნასწავლი ენობრივ-სინტაქსური კონსტრუქციებისა და სტრუქტურული
ელემენტების ადეკვატურად გამოყენება; კალიგრაფიისა და მართლწერის საბაზისო ნორმების
დაცვა.
|
მოსწავლე:
Ø იყენებს შესაფერის სპეციალურ ლექსიკას (დარგობრივ ტექსტებში);
Ø მხატვრული
ტექსტის შინაარსის გადმოცემისას ცდილობს ავტორისეული ლექსიკის გამოყენებას;
Ø აკვირდება სიტყვათა ლექსიკურ მნიშვნელობას და კონტექსტის გათვალისწინებით
შეურჩევს მათ ადგილს;
Ø ავლენს სახელის ფორმაცვალების წესების ცოდნას (მაგ., სწორად არჩევს
სახელის ბრუნვის ფორმებს ზმნის სინტაქსური კონსტრუქციების მიხედვით) და სათანადოდ
იყენებს მას;
Ø მართებულად ხმარობს სიტყვებს: თითოეული, ყველა, ზოგი (ზოგიერთი),
რამდენიმე და სწორად უთანხმებს რიცხვში ზმნებს;
Ø სათანადოდ იყენებს ნაცნობი გრამატიკული ფორმების მართლწერის წესებს
წინადადების/ფრაზის აგებისას;
Ø მართებულად იყენებს სასვენ ნიშნებს (წერტილს, კითხვისა და ძახილის
ნიშნებს, ბრჭყალებს, ორწერტილს, ტირეს, მრავალწერტილს);
Ø საჭიროებისამებრ
ყოფს ნამუშევარს აბზაცებად შინაარსობრივი თანამიმდევრულობისა და ლოგიკურ შესაბამისობის
დაცვით.
|
ქართ.დაწყ.(I).15. მოსწავლემ
უნდა შეძლოს წერის ნაცნობი სტრატეგიების გამოყენება მიზნის შესაბამისად.
|
მოსწავლე:
Ø წერის დაწყებამდე განსაზღვრავს ტექსტის დანიშნულებას და ადრესატს
პრაგმატული
ტექსტებისთვის;
Ø იყენებს მოდელს, საყრდენებს, მითითებებს; საჭიროებისამებრ
იყენებს მარტივ გრაფიკულ მაორგანიზებლებს;
Ø მოდელზე დაყრდნობით
(მითითებების მიხედვით) სათანადოდ აფორმებს მარტივ პრაგმატულ ტექსტებს;
Ø მარტივი საძიებო
სისტემის მეშვეობით წინასწარ მოიძიებს საჭირო ინფორმაციას (ბეჭდური/ელექტრონული რესურსების
გამოყენებით);
Ø შეადგენს ტექსტის, წერითი დავალების
მოკლე გეგმას;
Ø უბრუნდება ნაწერს კორექტირებისთვის, ამჩნევს და ასწორებს სხვადასხვა
სახის შეცდომებს (ჩაამატებს, ამოშლის ან გადასვამს
ტექსტში ასოს, სიტყვას, ფრაზას/წინადადებას);
Ø ხმამაღლა კითხულობს საკუთარ ნაწერს, ცვლის ტექსტის ამა თუ იმ
მონაკვეთს ესთეტიკური თვალსაზრისით უკეთესი ვარიანტით.
|
დავალებათა / აქტივობათა ნიმუშები:
Ø ნაცნობი ტექსტის/ეპიზოდის შინაარსის გადმოცემა;
Ø მცირე ზომის
მარტივი დარგობრივი ტექსტის შედგენა სხვადასხვა საგანში მიღებული ცოდნის საფუძველზე
(მაგ., კლიმატური პირობების, გეოგრაფიული გარემოს აღწერა, მათემატიკური ამოცანის პირობის
შედგენა);
Ø ტექსტის მარტივი
გეგმის შედგენა;
Ø შეკითხვების
შედგენა საყვარელ მწერალთან წარმოსახვითი ინტერვიუსთვის;
Ø საკუთარი
დამოკიდებულების გამოხატვა პერსონაჟის მიმართ
(მოკლე დახასიათების, პერსონაჟის საქციელზე გაკეთებული კომენტარის სახით);
Ø მხატვრული
ტექსტის დასასრულის განსხვავებული ვერსიის შექმნა;
Ø კონკრეტული
ცხოვრებისული გამოცდილების/განცდილი შთაბეჭდილების ამსახველი მცირე ზომის ტექსტის
შედგენა (მაგ., „ერთ თოვლიან დღეს”, „დიდ შესვენებაზე”);
Ø აღწერითი
ტექსტის შედგენა (მაგ., „ჩემი ოთახი”, „ხედი ჩემი სახლის ფანჯრიდან”, „ჩემი სკოლის
ეზო”)
Ø და სხვა.
|
პროგრამის შინაარსი
შედეგების მიღწევა შესაძლებელია მოცემული შინაარსის
საფუძველზე:
1.
ინფორმაციის გაგება, ანალიზი და შეფასება
ძირითადი თემატიკა:
ლექსიკოლოგიური ასპექტი: ლექსიკური ფონდის შევსება: სპეციალური ლექსიკა და ტერმინოლოგია;
სიტყვათა სემანტიკური კავშირების (სინონიმის, ანტონიმის, ლექსიკური ბუდეების...) აქტიურად,
შემოქმედებითად გამოყენება; ერთი სემანტიკური ჯგუფის სიტყვების კონტექსტურად შერჩევა;
სიტყვათა ლექსიკური კავშირები (სიტყვაწარმოების საწყისი წესები, ახალ სიტყვათა წარმოქმნა);
რთული შედგენილობის სიტყვები; სიტყვის მრავალმნიშვნელიანობა.
გრამატიკული ასპექტი: სახელის ბრუნვისა და ზმნის პირის ნიშნებთან დაკავშირებული ორთოგრაფიის
წესები; სივრცული, დროითი და მიზეზშედეგობრივი მიმართებების გამომხატველი ენობრივ-გრამატიკული
საშუალებები; სიტყვათა ძირითადი კლასები (მეტყველების ნაწილები) და მნიშვნელოვანი სინტაქსური
მიმართებები სიტყვათა შორის; სიტყვის მორფოლოგიური აგებულება საწყის დონეზე; სიტყვათა ფორმაცვალების კანონზომიერებათა აღმოჩენა (მაგ.,
ზმნის უღლება, მხოლობითისა და მრავლობითის ფორმების წარმოება), სასვენი ნიშნები (წერტილი, მძიმე,
კითხვისა და ძახილის ნიშნები, ბრჭყალები, ორწერტილი, მრავალწერტილი,
ტირე).
2.
ენის კომუნიკაციური ასპექტები
ძირითადი თემატიკა: საკომუნიკაციო ამოცანა
და მისი გადაჭრის ხერხები; ჯგუფური აქტივობა (როლის შესრულება / მოკლე ზეპირი გამოსვლა);
ენის სხვადასხვა ფუნქციური სტილი (სასაუბრო, სალიტერატურო) და მათი გამოყენების სფეროები;
პრაგმატული ტექსტები (აბრა, რეკლამა, პლაკატი, რეცეპტი, სამახსოვრო წესები,
ინსტრუქცია, სხვადასხვა ხასიათის წერილები), მათი ჩაწერისა და გაფორმების წესები.
3.
მხატვრული ტექსტის გაგება და თვითგამოხატვა
ძირითადი თემატიკა: სხვადასხვა ქვეყნის ხალხთა ცხოვრება, სათავგადასავლო
ნაწარმოებები, დიდაქტიკური თხზულებები, ფანტასტიკა, იუმორისტული და სატირული ნაწარმოებები;
ყოფითი, პატრიოტული და ჰეროიკული თემები.
No comments:
Post a Comment